Pochodzi z epoki neolitu, nazywanej też młodszą epoką kamienia, niegdyś określaną epoką kamienia gładzonego. Był to ostatni okres epoki kamienia, poprzedzający epokę brązu. Przedmiot znaleziono w okolicach Bydgoszczy.
Żarno wykonano z kamienia za pomocą obróbki ręcznej. Składa się z dwóch elementów – dużego, wyżłobionego kamienia w kształcie płaskiej misy oraz małego, okrągłego kamienia, który dziś nazywamy rozcieraczem.
Misa ma 52 cm długości, 40 cm szerokości i 20 cm wysokości. Zachowuje nieregularny kształt i fakturę naturalnego kamienia. Powierzchnia jest chropowata, w jednym miejscu, przy krawędzi misy – spękana. Jest nieco węższa z jednego boku i szersza z przeciwnego. Leży na spłaszczonej obrobionej płasko powierzchni, dzięki temu narzędzie jest stabilne. Górna część misy została nieckowato wyżłobiona, dzięki temu rozcierane ziarno nie wysypywało się na boki.
Rozcieracz, również wykonany z kamienia, ma kształt zbliżony do kuli, spłaszczonej z dwóch stron, co jest efektem długotrwałego użytkowania. Doskonale mieścił się w dłoni, co usprawniało wykonywaną czynność.
Żarno służyło pierwszym rolnikom do rozcierania zboża na mąkę, dlatego czasem nazywa się je pradziejowym młynem. Jego fragmenty, rzadziej całe narzędzia, znajdowano w pradziejowych osadach i na cmentarzyskach. Taka konstrukcja utrzymywała się do końca I tysiąclecia. Lokalnie już na przełomie er zaczęto używać tzw. żaren rotacyjnych, składających się z dwóch kamiennych kręgów – ruchomego i nieruchomego, które to rozwiązanie przetrwało aż do okresu nowożytnego.
