10 milionów ludzi w ruchu Solidarności. 50% to kobiety. Jednak w zarządzie S kobiety stanowiły tylko 8%, a przy okrągłym stole zasiadła tylko jedna. Spójrzmy, jak wiele ich było.

Opis znajduje się na ścianie przystanku Pomorskiej Kolei Metropolitalnej Gdańsk Strzyża. Na kolejnych czterech podporach wiaduktu przedstawiono kilkadziesiąt wyjątkowych kobiet, zaangażowanych w działalność opozycyjną w Polskiej Rzeczpospolitej Ludowej w latach 70. i 80. XX wieku. To opozycjonistki, robotnice, aktywistki, pisarki, nauczycielki, artystki, lekarki. Strajkowały w Stoczni Gdańskiej im. Lenina, rozpowszechniały podziemne wydawnictwa antykomunistyczne, pomagały więźniom politycznym i same były więzione w czasie stanu wojennego (1981–1983). Bohaterki muralu zostały namalowane na podporach wiaduktu PKM, aby symbolicznie podkreślić, że te kobiety były filarami solidarnościowego ruchu, który doprowadził do upadku komunizmu w Polsce.

W sierpniu 1980 roku, w wyniku zapoczątkowanego w Stoczni Gdańskiej im. Lenina ogólnopolskiego strajku, powstał Niezależny Samorządny Związek Zawodowy „Solidarność”. Władze musiały się zgodzić na powołanie pierwszej w bloku komunistycznym organizacji społecznej niezależnej od kierownictwa partii i państwa. Wywalczono prawo do strajku i zbudowania organizacji broniącej praw pracowniczych.

Siłą ruchu Solidarności był niezwykle szeroki sojusz społeczny i pokojowy charakter. Ten ruch wolnościowy liczył w 1981 roku niemal 10 milionów osób. Solidarność nie była wyłącznie męską inicjatywą, jak mogłoby się wydawać, czytając opisy historyczne czy przeglądając fotografie. W jej działalność angażowała się liczna grupa kobiet, które powinny zostać zauważone i uznane.

Mural „Kobiety wolności” zaprojektowały i namalowały w większości kobiety – artystki z grupy RedSheels.

Tworząc projekt muralu, korzystały z materiałów znalezionych w archiwach, zdjęć udostępnionych przez bohaterki oraz ich rodziny. Forma artystyczna jest dynamiczna, pełna kolorów i wyrazistych kształtów.

Za filarami na ścianie przystanku widać wyraźny napis „Kobiety wolności”, w którym wykorzystano solidarycę, charakterystyczną czcionkę występującą w znaku Solidarności. Kształt liter symbolizuje tłum ludzi wspierających się nawzajem. Twórcą znaku oraz napisu „Kobiety wolności” jest Jerzy Janiszewski, absolwent gdańskiej Akademii Sztuk Pięknych, grafik, uczestnik strajków w sierpniu 1980 roku.

Uroczyste odsłonięcie muralu odbyło się 5 lipca 2019 roku.

 

Rok powstania: 2019

Technika: wielkoformatowe malowidło – mural

Powierzchnia: 400 m2

Realizacja: grupa RedSheels

Pomysłodawca: Pomorska Kolej Metropolitalna, Samorząd Województwa Pomorskiego

Organizatorzy: „Gazeta Wyborcza”, „Wysokie Obcasy”

Lokalizacja: Gdańsk, przystanek Pomorskiej Kolei Metropolitalnej Gdańsk Strzyża