Istniejący od 1980 r. Ośrodek Dokumentacji Sztuki Tadeusza Kantora Cricoteka (przy ul. Kanoniczej 5), początkowo działający jako Ośrodek Teatru Cricot 2 założony został z inicjatywy Tadeusza Kantora. Przez blisko 10 lat tworzył instytucjonalne podstawy do funkcjonowania kantorowskiego teatru, pełniąc równocześnie rolę „Żywego Archiwum” twórczości teatralnej Kantora, dla zachowania jego idei „nie w martwym systemie bibliotekarskim, lecz w umysłach i wyobraźni następnych pokoleń”.
Zgodnie z testamentem Mistrza zadanie to realizuje nadal Cricoteka jako swój podstawowy, najważniejszy cel statutowy, bazując na powstałym i przechowywanym w Krakowie unikalnym zbiorze kilkuset obiektów oraz kostiumów ze spektakli Teatru Cricot 2, pism teoretycznych, rysunków i projektów Kantora, rejestracji wideo, dokumentacji fotograficznej, wreszcie tysięcy wielojęzycznych recenzji, czasopism, książek – plonu wieloletnich wędrówek Tadeusza Kantora i jego aktorów, który stale jest rozbudowywany o nowe pozycje i naukowo opracowywany.
Cricoteka jest specyficzną instytucją, pełniącą równolegle funkcję archiwum, „muzeum”, galerii i placówki naukowej. Nowa siedziba Cricoteki została otwarta 12 września 2014 na ulicy Nadwiślańskiej 2-4. Rodzajem „aneksu” Cricoteki jest Galeria-Pracownia Tadeusza Kantora działająca od 1995 r. W tym mieszkaniu – pracowni Tadeusz Kantor w latach 1987-1990 tworzył ostatnie dzieła swojego życia. Funkcjonuje tam niewielka galeria.
