Ikona, z gr. eikón, obraz – obraz kultowy ukształtowany w sztuce wschodnio-chrześcijańskiej wyobrażający osoby święte, sceny biblijne i symbole związane z liturgią. Ikony jako święte obrazy nie są tylko wizerunkiem, czy ilustracją Pisma Świętego, ale przypomnieniem tego co niewidzialne. W VIII i IX w. kształtował się charakterystyczny sposób malowania według zasad i ustalonego wzoru, określany też jako „pisanie” ikon. W malarstwie tym nie było miejsca na indywidualizm artystyczny. Ikony opatrywane były napisami lub ich skrótami, które potwierdzały tożsamość przedstawionej osoby świętego lub wydarzenia. Zwykle malowane na deskach czasem łączonych ze sobą. Techniką temperową lub enkaustyczną z pogłębieniem pola środkowego, na którym umieszczano główny wizerunek lub scenę. Na wystającym obramieniu znajdowały się dodatkowe małe sceny lub postacie. Lico deski oklejano płótnem, na które kładziono grunt. Następnie zaznaczano rysunek konturów igłą i czarną farbą, potem nakładano części złocone a następnie wykonywano malowidło i pokrywano je werniksem. Rozkwit malarstwa ikon przypada na okres XIV-XVI w. zwłaszcza na terenach Bałkanów, Grecji, Rusi. Od XVII w. zaczyna się jego powolny upadek spowodowany oddziaływaniem sztuki Zachodu.
źródło:
Słownik terminologiczny sztuk pięknych, Wydawnictwo PWN, Warszawa 2003